My Beautiful Laundrette (Ωραίο μου Πλυντήριο) (1985)

After the death of his wife and his subsequent descent into alcoholic near-agoraphobia, a crotchety Pakistani intellectual convinces his shady entrepreneur brother to provide work for his son in this multi-layered portrait of the immigrant experience in Great Britain. Young Londoner Omar (Gordon Warnecke) isn't sure what he wants out of life, but his uncle Nasser (Saeed Jaffrey) provides a corrupt, capitalist role model as Omar graduates from washing cars for the old crook to running his run-down laundromat. After a chance meeting with Johnny (Daniel Day-Lewis), an old school chum whose flirtation with fascism deeply wounded Omar's principled Papa (Roshan Seth), Omar hires the young thug to work for him. Soon, the pair begin a romantic relationship that remains as under wraps as the illicit drug-running and enforcement work they perform for Nasser's associate, Salim (Derrick Branche). On the domestic front, Omar must balance his knowledge of Nasser's long-running affair with posh Brit Rachel (Shirley Ann Field) with his own loyalty and attraction to Nasser's westernized daughter, Tania (Rita Wolf). After successfully transforming his laundrette into a vision of resplendent pastel suds and providing a bright spot in his otherwise squalid London neighborhood, Omar seems to have a bright future in Nasser's organization. The spectre of Johnny's past, however, combines with Omar's conflicted immigrant loyalties to threaten the sense of identity the young man has managed to stake out for himself. British-born, half-Pakistani playwright and novelist Hanif Kureishi won an Oscar nomination for his screenplay for My Beautiful Laundrette, which was originally filmed for BBC television. Kureishi collaborated again with director Stephen Frears on Sammy and Rosie Get Laid.


Μετά το θάνατο της συζύγου του, ένας ιδιότροπος αγοραφοβικός και αλκοολικός Πακιστανός που έχει μεταναστεύσει και ζει στην Αγγλία, πείθει τον αδελφό του, έναν πλούσιο κομπιναδόρο επιχειρηματία, να δώσει δουλεία στο γιό του Ομάρ (Gordon Warnecke) σε αυτό το φιλμ του Στιβεν Φρίαρς που μπορεί να χαρακτηριστεί ως το πολυεπίπεδο πορτρέτο του μετανάστη. Το φιλμ εκτυλίσσεται στο σύγχρονο Λονδίνο της θατσερικής εποχής και είναι η πρώτη συνεργασία του Φρίαρς με τον πακιστανικής καταγωγής σεναριογράφο Κιουρέισι, (ακολούθησε το «Ο Σάμυ και η Ρόζι κάνουν έρωτα»).

Ο θείος του Ομάρ, Νάσσερ (Saeed Jaffrey), μπορεί να ταυτιστεί με το διεφθαρμένο, καπιταλιστικό πρότυπο και είναι αυτό το πρότυπο που παρέχει στον Ομάρ. Κάπου του λέει: «Εγώ είμαι επιχειρηματίας, όχι Πακιστανός επιχειρηματίας! Η Αγγλία είναι η χώρα που αγαπάμε και μισούμε, εδώ μπορούμε να πάρουμε ότι θέλουμε, εδώ προσφέρονται τα πάντα, αρκεί να ξέρεις να αρμέγεις το σύστημα!». Ο Ομάρ, ένας ανερχόμενος κοινωνικά νεαρός του οποίου η ενσωμάτωση στην κοινότητα θα περάσει από καθορισμένα στάδια, κάτι σαν τάξεις σχολείου, αφού αρχικά θα κάνει μια απλή εργασία, για να του ανατεθεί στη συνέχει η διεύθυνση του πλυντηρίου. Εδώ είναι που θα έχει μια τυχαία αλλά καθοριστική γι’ αυτόν συνάντηση με τον Johnny (Ντάνιελ Ντέι-Λιούις), έναν παλιό συμμαθητή του, νεαρό κακοποιό, ο οποίος παλαιότερα φλέρταρε με ακραίες φασιστικές ομάδες που κυνηγούσαν τους μετανάστες. Ο Ομάρ προσλαμβάνει τον Τζόνυ να εργαστεί γι 'αυτόν. Σύντομα, θα αναπτυχτεί μεταξύ τους ένας δυνατός έρωτας και το ζευγάρι θα αρχίσει μια ρομαντική σχέση που περνάει από σαράντα κύματα, αφού η οικογένεια του θείου του θέλει να παντρέψει τον Ομάρ με Πακιστανή, για να φτιάξει και αυτός με τη σειρά του μια τυπική παραδοσιακή οικογένεια. Ο Ομάρ, θα συνεχίσει την επέκταση της επιχείρησης πραγματοποιώντας το όραμά του, μπλέκοντας ακόμα και με παράνομες δουλειές. Ακολουθεί δηλαδή το πρότυπο του θείου του και όχι του ποιητή, κοσμοκαλόγερου πατέρα του.

Ο Φρίαρς χτίζει την ταινία του πάνω σε δίπολα. Άγγλοι - Πακιστανοί μετανάστες, παραδοσιακή συντηρητική οικογένεια - ομοφυλοφιλία, φαλλοκράτες Πακιστανοί - αντιδραστικοί Πακιστανοί, επιχειρηματίες - λούμπεν αγγλικά στοιχεία, Άγγλοι αλήτες – Πακιστανοί, αντιθέσεις που διαρκώς αλληλοτέμνονται στην ανέλιξη της αφήγησης που συνυπάρχουν και αρκετές φορές συγκρούονται. Και μέσα σε όλα αυτές τις αλλεπάλληλες συγκρούσεις Άγγλων και Πακιστανών, ανθίζει ένας έρωτας, ο έρωτας των δύο ομοφυλόφιλων, ενός Άγγλου και ενός Πακιστανού, που παρά τη σωρεία των αντιθέσεων η αγάπη και η φιλία τους επιβεβαιώνεται, επιβιώνει και οι δυο τους επιβάλλονται στις κοινωνικές αντιθέσεις, παρά τις αντιξοότητες και τις διαφορές φυλών και τάξεων.

Ουσιαστικά, στο Ωραίο μου πλυντήριο έχουμε την επιβίωση μέσα από αντίξοες συνθήκες, κοινωνικές ανισότητες, ταξικές και φυλετικές διαφορές, παραδοσιακές οικογενειοκρατικές αξίες, ενός αντρικού ομοφυλόφιλου έρωτα.

Ο Φρίαρς, δε διστάζει να πει τα πράγματα με τ’ όνομά τους, δείχνοντας και την άλλη πλευρά του νομίσματος, αφού από τη στιγμή που ο φτωχός βρετανός Τζόνυ δουλεύει για τους Πακιστανούς, μετατρέπεται σε παιδί για όλες τις δουλειές, σε υποτακτικό τους που του αναθέτουν κάθε βρομοδουλειά.

Η ταινία εύστοχα θίγει προβλήματα όπως η ενσωμάτωση των μειονοτήτων, ο ρατσισμός, η ανεργία, οι συμμορίες, τα ναρκωτικά, το δικαίωμα στην επιλογή διαφορετικής ερωτικής ζωής, προβλήματα που σήμερα είναι επίκαιρα όσο ποτέ.

Ο Φρίαρς με γενναιότητα τραβάει την κουρτίνα και κοιτάζει το δικό του εγχώριο μέτωπο, μαζί του κοιτάμε και εμείς αφού γινόμαστε συνθεατές του στο παράθυρο που μας άνοιξε και έκθαμβοι ανακαλύπτουμε την κινηματογραφική του ματιά, μια ματιά που συνδυάζει στοιχεία ρεαλισμού, ερωτικό και ποιητικό στοιχείο, και μιλάει για αλήθειες.






Με Ενσωματωμένους Ελληνικούς Υπότιτλους.